Δικηγορικός Σύλλογος Χίου

Σ.τ.Ε.: Ελεύθεροι να μετακινηθούν στην ηπειρωτική Ελλάδα οι νεοεισερχόμενοι μετανάστες

"Σπάει" τον πολύμηνο εγκλωβισμό τους στα νησιά η απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της χώρας

Σημαντικές συνέπειες και νέα δεδομένα στη διακίνηση και την παραμονή των προσφύγων στη χώρα μας δημιουργεί απόφαση που εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας, σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στα νησιά Λέσβος, Σάμος, Χίος, Λέρος, Ρόδος και Κω, οι οποίοι διαμένουν εκεί σε καθεστώς περιορισμένης κυκλοφορίας, δηλαδή με την υποχρέωση να μένουν στα ειδικά κέντρα τα λεγόμενα Hot Spot.

Σύμφωνα με την απόφαση, που εκδόθηκε από το Δ Τμήμα του ανωτάτου δικαστηρίου με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Χρήστο Ράμμο, ο οποίος μειοψήφησε, η απόφαση της διευθύντριας ασύλου που έχει ληφθεί από το 2016 και επέβαλε  τους περιορισμούς στην κυκλοφορία των προσφύγων στα παραπάνω νησιά θα συνεχίσει να ισχύει μόνον για όσους ήδη διαμένουν στα νησιά αυτά.

Ομως για τους μελλοντικούς πρόσφυγες, όσοι θα φθάσουν στα νησιά μετά τη δημοσίευση της απόφασης, και έως ότου ενδεχομένως  ληφθεί νέα απόφαση από την κυβέρνηση η άλλο μέτρο , οι περιορισμοί αυτοί δεν θα υπάρχουν και θα μπορούν οι πρόσφυγες  να κυκλοφορούν σε όλη την επικράτεια.

Η απόφαση ελήφθη κατά πλειοψηφία με τέσσερις ψήφους υπέρ και τρείς κατά και ακύρωσε την απόφαση με την οποία επιβλήθηκαν οι περιορισμοί στη διακίνηση των προσφύγων, διότι δεν ήταν επαρκώς αιτιολογημένη και επιπλέον ο νόμος πάνω στον οποίο στηρίχθηκε δεν περιλάμβανε- κατά την πλειοψηφία του Δικαστηρίου- όλα εκείνα τα στοιχεία που θα δικαιολογούσαν τον περιορισμό και την υποχρεωτική παραμονή των προσφύγων στα νησιά και στα ειδικά κέντρα ( Ηοt spot)

Σε κάθε περίπτωση, επειδή το θέμα είναι σοβαρό και για πολλούς λόγους, δικαστικές πηγές τόνιζαν, ότι το Δικαστήριο έκρινε μεν ό,τι έκρινε με βάση το νόμο, αλλά οι συνέπειες της αποφάσεώς του μπορεί να αντιμετωπιστούν με νομοθετική ρύθμιση η άλλη απόφαση η οποία ενδέχεται να εκδοθεί προσεχώς.
Ειδικότερα, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες είχε προσφύγει στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο και ζητούσε να ακυρωθεί η απόφαση της διευθύντριας της υπηρεσίας ασύλου με οποία τέθηκε περιορισμός στην κυκλοφορία των προσφύγων στα επίμαχα  έξι νησιά.

Τί αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας
Οι σύμβουλοι Επικρατείας που πλειοψήφησαν, έκριναν ότι ο επίμαχος περιορισμός της κυκλοφορίας δεν απαγορεύεται από το Σύνταγμα ή από άλλη διάταξη υπερνομοθετικής ισχύος, αλλά για να επιβληθεί πρέπει να υπάρχουν λόγοι και να αιτιολογείται ένα τέτοιο μέτρο.
Ο περιορισμός στην κυκλοφορία που επιβλήθηκε στα άτομα που αιτούνται διεθνή προστασία έχει ως συνέπεια, τονίζεται στην απόφαση,  το μη επιμερισμό των προσώπων αυτών σε ολόκληρη την Ελληνική επικράτεια, αλλά αντιθέτως στην άνιση συγκέντρωση τους σε ορισμένες μόνο περιφέρειες, κάτι που επιφέρει σημαντική επιβάρυνση και υποβάθμιση τους σε σχέση τις άλλες περιοχές της χώρας.

Πράγματι, σημειώνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, τα έξι αυτά νησιά καλούνται να διαχειριστούν και να αντιμετωπίσουν με τις υπάρχουσες υποδομές και μάλιστα εν μέσω της σοβαρής δημοσιονομικής κρίσης που διέρχεται η χώρα, την είσοδο και παραμονή σε αυτές σημαντικού αριθμού προσώπων που αιτούνται διεθνή προστασία, με συνέπεια να υφίσταται σοβαρός κίνδυνος προκλήσεων κοινωνικών εντάσεων με επιπτώσεις στη δημόσια τάξη και την οικονομική ζωή των επίμαχων περιφερειών, οι οποίες αποτελούν και τουριστικούς περιορισμούς.

Σε άλλο σημείο, υπογραμμίζουν οι δικαστές ότι από πουθενά δεν προκύπτουν οι νόμιμοι λόγοι που υπαγορεύουν την επιβολή του περιοριστικού μέτρου της κυκλοφορίας, προκειμένου να μπορεί να κριθεί εάν βρίσκεται εντός των ορίων των διατάξεων του άρθρου 41 του νόμου 4375/2016  οι διατάξεις του οποίου  «ερμηνευμένες υπό το φώς της Σύμβασης της Γενεύης, που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του διεθνούς νομικού συστήματος για την προστασία των προσφύγων», επιτρέπει την επιβολή στους αιτούντες διεθνή προστασία τα περιοριστικά αυτά μέτρα.

Σημειώνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας ότι εφόσον δεν προκύπτουν οι σοβαροί και επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος και μεταναστευτικής πολιτικής, οι οποίοι θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την επιβολή του περιορισμού κυκλοφορίας των αιτούντων διεθνή προστασία που εισέρχονται στην Ελληνική Επικράτεια μετά την 20η Μαρτίου 2016, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.

Η μειοψηφία (Χρήστος Ράμμος, Όλγα Παπαδοπούλου και Χριστίνα Μπολόφη) υποστήριξαν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι νόμιμη, καθώς: 1) απαιτείται χρόνος για την εξέταση των αιτήσεων και 2) λόγω της κοινής δήλωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία για σχέδιο δράσης ενίσχυσης της συνεργασίας στον τομέα στήριξης των Σύριων υπηκόων.